İş analisti olmak istiyor ancak bunun için nereden başlamanız gerektiğini bilemiyorsanız bu yazıyı sizin için hazırladık. Bu yazı ve bunu takip edecek olan diğer yazılarımızda iş analistlerinin bilmesi gereken diğer bilgileri, teknikleri ve yetkinlikleri sırayla anlatacağız. Ayrıca sitemize üye olduğunuzda bu mesleği icrâ ederken bireysel ve kurumsal olarak kullanabileceğiniz İş Analizi Şablonlarını indirebileceksiniz.
Bu mesleğe yeni başlıyor ve İş analistliğini profesyonel bir meslek olarak yapmak istiyor iseniz öncelikle gereksinim kavramını ve bu kavramın detaylarının çalışıldığı gereksinim mühendisliği kavramı iyi anlamak gerekir.
İş Analistliği, gereksinim mühendisliğinden daha geniş bir beceri yelpazesini içermesine rağmen, gereksinim mühendisliğini anlamak ve uygulamak, her İş Analisti'nin kariyeri ve çalıştığı kurum içerisindeki günlük rolü için gerek şarttır.
İş analizinin detay konularına girmeden önce anlamanız gereken 3 temel kavram vardır.
Bu kavramlar:
Gereksinim nedir?
Paydaş nedir? Gereksinimler üzerindeki rolü nedir?
Son olarak, Gereksinim Mühendisliği nedir?
Gereksinim Nedir?
Gereksinimin literatür içerisinde birçok tanımı yapılmıştır. Bu tanıma geçmeden önce sizi düşündürmek için birkaç soru :
Her sabah çay ya da kahve içmek sizin için bir gereklilik midir?
Bir notebook işinizi yapmanız için zorunlu mu?
Daha provakatif bir soru ile bu bölümü geçelim “Her ay maaş almanız şart mı?”
Bu soruların cevabı neyin gerektiği, neyin mutlaka gerektiği neyin de olsa da olur olmasa da olur diyebileceğiniz noktada size bir fikir vermiştir.
Öyleyse, iş analisti olarak bilmeniz gereken bir gereksinim tanımı yaparsak “Gereksinim, bir ihtiyacı ortadan kaldırmak, bir sorunu çözmek, bir hedefe ulaşmak veya yasal bir zorunluluğu yerine getirilebilmesi için bir kişinin, bir grubun veya bir kuruluşun ihtiyaç duyduğu bir koşul veya yeteneklerdir” diyebiliriz.
Aslında iş analisti olarak gereksinimi anlamanız ve keşfetmeniz demek paydaşların kim olduğunu anlamanız ve keşfetmeniz demektir. O halde Paydaş nedir? Kimdir?
Paydaş Nedir? Kimlerdir?
Paydaş, gerçekleştirdiğimiz işten, projemizden direk ya da dolaylı olarak etkileyen ya da etkilenen ya da etkilendiğini düşünen herkestir.
Örneğin bir ERP programı geliştiriyorsak Muhasebe birimi ve muhasebe birimindeki Emre bey sizin için bir paydaş olabilir. Eğer bu program geliştirilirken Tedarik Yönetimi açısından tedarikçilerinizle bir entegrasyon gerekmesi durumunda Tedarikçinizin IT departmanında çalışan Ece hanım da bir paydaş olarak karşınıza çıkabilir.
Projelerin başarısı için paydaş belirlenmesi ve analizi hayati öneme sahiptir. Bu nedenle iş analisti olarak paydaş yönetimi konusunda çok dikkatli hareket etmemiz gerekir.
İşlerinizde bazı paydaşlar yapılacak işten direk etkilendiği için bunlara doğrudan paydaş denir ve tespit edilmesi daha kolaydır. Bazıları da dolaylı etkilenmektedir. Bu analizlerinizin sonucunda keşfedilmesi gerekir. Bunlara dolaylı paydaş diyoruz ve sizin tecrübeniz ve iş bilginiz çerçevesinde bunların doğru olarak tespiti gerçekleştirilebilir. Bir de dorudan ve dolaylı bir paydaş olmayıp kendisi yapılan işten etkilendiğini düşünen paydaşlar var ki bunlar için proaktif davranmak ve gereklerini yerine getirmek gerekiyor. Bunlarda bir tür dolaylı paydaştır ve bazen projelerin başarısız olmasına neden olabilir.
Kısaca paydaşların tespitinde üzerinde çalıştığımız için gereksinimleri üzerinde direk ya da dolaylı olarak etkisi olan herkes ve her kuruluşu paydaş olarak listemize almalıyız. Bu nedenle gereksinimleri doğru anlamak doğru paydaşlara ulaşmak için bir ön şart olarak karşımıza çıkmaktadır.
Gereksinim Mühendisliği Nedir?
İş analistliği daha geniş bir kavram olmasına rağmen ağırlıklı olarak gereksinim mühendisliğinin yöntem ve tekniklerini kullanır. Gereksinim Mühendisliği, bir ihtiyacın ortadan kaldırılması için gereksinimlerin belirlenmesine ve yönetilmesine yönelik sistematik ve disiplinli bir yaklaşımdır. Gereksinim mühendisliğinde İş Analistinin bilmesi gereken iki temel hedef vardır:
Birincisi, paydaşların ihtiyaçlarını / isteklerini anlamak ve bu ihtiyaç / istekleri ortadan kaldıracak gereksinimleri ortaya çıkartmak, bunları belgeleyerek yanlış ürün teslimi riskini en aza indirmek,
İkincisi, ortaya çıkartılan ihtiyaçları, gereksinimleri paydaşlarla uzlaşı içinde ilişkilendirerek uygun bir gereksinim yönetim yapısı kurmak ve bunu sürdürülebilir kılmaktır.
Sonuç olarak;
İş analistliğinde bir kariyer yapmak istiyorsanız bilmeniz gereken üç temel kavram bunlardır. Bu temel kavramlardan hareket ederek İş Analistliğinin mesleki sınırları ortaya konulur. Seri halinde devam etmeyi planladığımız bu yazılar ile A’dan Z’ye bir iş analistinin bilmesi gereken bilgileri sizlerle paylaşıyor olacağız.
Bundan önceki iş analiziyle ilgili yazılarımızı okuma için...
Yazımızın girişinde de belirttiğim üzere meslek yaşamınızda kullanabileceğiniz birçok belge ve şablonu da Pena Akademi olarak sizlerle paylaşmak için hazırlık aşamasındayız. Bitirdiğimizde sizlere yine bu yazılar ile duyurup sitemize üye olup indirebilmenize olanak sağlayacağız.
Mesleğinizde ilerlemeyi ve bilgilerinizi sertifikalandırmayı isterseniz buradan eğitimlerimizi inceleyebilir bireysel ya da kurumsal olarak eğitimlerle ilgili bilgi almak için bize ulaşabilirsiniz.
Comments